Częste oddawanie moczu w nocy – kiedy to powód do niepokoju?

Zbyt częste oddawanie moczu w nocy, czyli nykturia, to zjawisko występujące powszechnie zwłaszcza u mężczyzn po 50. roku życia. Może mieć wiele różnych przyczyn – czasem to naturalny efekt starzenia, a niekiedy jeden z objawów choroby przewlekłej czy problemów z układem moczowym. Kiedy nykturia powinna zaniepokoić i jak można sobie z nią poradzić?

Potencjalne przyczyny nykturii

Czasem przyczyna zbyt częstego oddawania moczu w nocy jest całkowicie naturalna i łatwa do wyeliminowania – to picie przed snem dużej ilości płynów. Zwłaszcza jeśli zawierają one substancje moczopędne, takie jak obecna w kawie kofeina. Niewskazany wieczorem jest także alkohol, który również zwiększa częstotliwość wizyt w toalecie.

Możliwą przyczyną nykturii są również błędy w farmakoterapii. W leczeniu nadciśnienia tętniczego wykorzystuje się preparaty moczopędne. Jeśli są one przyjmowane zbyt późno, ich efekt mogą pojawić się w nocy.

Jednak nykturia najczęściej ma podłoże chorobowe, np. może wynikać z zakażeń układu moczowego. Towarzyszy także wielu schorzeniom przewlekłym, np.:

niewydolności serca,
cukrzycy,
otyłości,
moczówce prostej,
chorobom prostaty^[1].

Kiedy nocne wizyty w toalecie powinny wzbudzić niepokój?

Przyjmuje się, że konieczność wstania do toalety raz w ciągu nocy jest naturalna i nie wzbudza niepokoju. Jednak 2 lub więcej razy to już zbyt często. Warto udać się z tym problemem do lekarza, ponieważ nykturia może być pierwszym objawem wielu schorzeń, a szybkie ustalenie jej przyczyny znacznie ułatwi leczenie.

Szybka wizyta u lekarza jest wskazana zwłaszcza wtedy, gdy zbyt częstemu oddawaniu moczu w nocy towarzyszą dodatkowe, niepokojące dolegliwości, takie jak krwiomocz, gorączka, ból w dole brzucha czy pogorszone samopoczucie.

Z kolei, jeśli oprócz nykturii występują także inne trudności podczas oddawania moczu, to mogą one świadczyć o rozwoju łagodnego przerostu gruczołu krokowego. Objawy tego zaburzenia to m.in.:

słabszy lub przerywany strumień moczu,
wolniejsze opróżnianie pęcherza,
opóźniony początek oddawania moczu,
wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza,
częstsze oddawanie moczu w dzień,
zaburzenie czynności seksualnych.

Jak zmniejszyć częstotliwość oddawania moczu w nocy?

W pierwszej kolejności warto wprowadzić modyfikacje stylu życia, które pomogą zredukować problem nykturii. Należy ograniczyć spożywane wieczorem płyny, a zwłaszcza napoje zawierające substancje moczopędne – kawę, herbatę i alkohol. Warto też zwrócić uwagę na stosowane leki i sprawdzić, czy na pewno są przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza.

Jeśli nykturia wynika z przerostu prostaty, pomóc może lek na gruczoł krokowy zawierający wyciąg z owoców palmy sabałowej. Jego składniki wykazują właściwości przeciwzapalne oraz przyczyniają się do redukcji liczby nadmiarowych komórek budujących prostatę.

Wyciąg z owoców palmy sabałowej hamuje też aktywność enzymu 5-α-reduktazy, którego zadaniem jest przemiana testosteronu w jego aktywną postać – dihydrotestosteron. Podwyższony poziom tego związku jest uznawany za jedną z głównych przyczyn rozwoju łagodnego rozrostu gruczołu krokowego, więc jego obniżenie może sprzyjać redukcji odczuwanych problemów^[2].

Choć częste oddawanie moczu w nocy nie zawsze jest powodem do niepokoju, nie powinno się bagatelizować tego objawu. Zamiast tego warto porozmawiać o nim z lekarzem i poszukać jego przyczyny, a w razie potrzeby wdrożyć odpowiednie leczenie.

^[1] Koźmińska, E., Nykturia – diagnostyka różnicowa i leczenie. Medycyna Po Dyplomie 2021: 01.

^[2] Kwon, Y. (2019). Use of saw palmetto (Serenoa repens) extract for benign prostatic hyperplasia. Food science and biotechnology, 28(6): 1599-1606.

artykuł sponsorowany