Prawie cztery dekady unikalnych, wyjątkowych i nieznanych kadrów z historii życia literackiego Polski. Tyle udało się wyodrębnić z bogatego archiwum fotografii Tadeusza Rolke nazywanego utalentowanym kronikarzem PRL-u. Można je oglądać w Muzeum Literatury w Warszawie: „Rolke. Historie literatury”.
Wystawę otwiera zdjęcie z 1963 roku portretujące Tadeusza Łubieńskiego, prozaika i dramaturga, który z Tadeuszem Rolke w duecie: autor tekstu i fotograf, został wysłany przez redakcję „Stolica” do Trójmiasta. Zdjęcie powstało po skończeniu zawodowej sesji, gdy Rolke postanowił, że Łubieński teraz będzie jego modelem. Panowie mocno nudzili się po pracy i zaopatrzywszy się w butelki alkoholu, które widać na zdjęciu w klapach płaszcza Łubieńskiego, poszukiwali młodego damskiego towarzystwa. Jak przyznaje bohater zdjęcia – Byłem z siebie jak nigdy bardzo zadowolony.
Wystawa to seria czarno-białych fotografii. Wspaniały zapis życia artystycznego stolicy, które fotoreporter Rolke robił na zlecenie najważniejszych wówczas polskich czasopism. W tygodniu „Stolica” i w miesięczniku „Polska” publikował fotografie pisarzy, poetów takich jak: Jarosław Iwaszkiewicz, Mieczysław Jastrun, Tadeusz Konwicki, Maria Kuncewiczowa, Stefania Grodzieńska, Stanisław Dygat, Władysław Broniewski, Jan Brzechwa czy Antoni Słonimski. Zdjęcia dokumentowały spotkania literackie, kongresy i jubileusze. Nie brakuje także fotografii ze spotkań towarzyskich literatów, a także osobistych fotoreportera.
Zobaczyć możemy Iwaszkiewicza w słynnym Stawisku, gdzie poeta spaceruje z psem, albo Marię Kuncewiczową na tarasie swojego domu w Kazimierzu Dolnym lub Stefanię Grodzieńską i Stanisława Dygata w Zakopanem. Uchwycił także spotkania i rozmowy pisarzy, poetów i aktorów w osławionym Czytelniku. W zbiorach znalazła się także seria zdjęć na zlecenie tygodnika „Stern” z wielogodzinnego spaceru z Tadeuszem Konwickim dokumentująca życie stolicy w czasie stanu wojennego oczami poety.
Zrobił także portrety dwóch noblistów: Guntera Grassa i Odiseasa Etitisa. Zdjęcie tego ostatniego autorstwa Rolke, po ogłoszeniu przyznania mu literackiej Nagrody Nobla widniało w całej europejskiej prasie. W 1979 roku Rolke pracował w Hamburgu, kiedy usłyszał tę wiadomość w radiu, jadąc samochodem. Traf chciał, że Rolke miał zdjęcie Noblisty. Zrobił je wiele lat wcześniej w Grecji. Niewiele myśląc, zawrócił auto, aby pojechać po nie do laboratorium i stamtąd prosto do Deutche Presse-Agentur. Gdy zobaczyli, co im przywiózł.
– Rzucili się na nie – przyznaje autor zdjęcia. I w ten sposób poszło świat! Noblista pamiętał, kto je zrobił, bo przysłał list do Rolke z prośbą o przesłanie kilku odbitek.
Kto kocha literaturę, kto nie jest obojętny na piękno obrazu i kto uwielbia zgłębiać historię poprzez kadry zdjęć życia codziennego musi zobaczyć tę wystawę. Nagrodą będzie nie tylko możliwość przyjrzenia się z bliska zaprezentowanym postaciom literackim, ale także egzemplarzy miesięcznika „Polska” i tygodnika „Stolica” z piękną Niną Andrycz opowiadającą o swoich wakacjach oraz zdjęciem z 1959 roku Danuty Szaflarskiej pod Giewontem.
Tadeusz Rolke – świadek kilku epok. Urodził się w 1929 roku w Warszawie, gdzie mieszkał i pracował jako fotoreporter w latach 50. i 60. (pisma: Stolica, Polska), fotograf mody, (Ty i Ja), artysta fotograf, wykładowca (Warszawska Szkoła Fotografii, Uniwersytet Warszawski) wydawca (współzałożyciel ediotion.fotoTapeta). Po powstaniu Warszawskim wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec. Po wojnie, studiował historię sztuki w Lublinie i Warszawie. Więziony w okresie stalinowskim.
Po 1989 roku współpracował z Gazetą Wyborczą. W latach 70. mieszkał w Hamburgu fotografując tam m.in. dla Sterna, Geo i Art a także podczas festiwali teatralnych we Włoszech, Francji i Holandii. Odbył wiele podróży m.in. do: ZSRR, Francji, Grecji, Włoch, Jugosławii, Izraela, na Słowację, Węgry Litwę i Ukrainę. Jest autorem wielu wystaw i albumów fotograficznych. Jego prace znajdują się w wielu zbiorach publicznych i kolekcjach prywatnych. Fotografuje nieprzerwanie do dzisiaj.
Praktyczne info.:
Termin: wystawa czasowa, czynna do 20 lutego
Miejsce: Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Rynek Starego Miasta 20, Warszawa
Ceny biletów:
normalny – 12 zł
ulgowy – 6 zł
Godziny otwarcia:
poniedziałek, wtorek – nieczynne
środa, piątek 11:00 – 16:00
czwartek 16:00 – 20:00
sobota, niedziela: 11:00 – 18:00