Zdrowie zaczyna się od stóp, czyli nietypowe objawy wad stóp

Często wina za ból kręgosłupa zrzucana jest na siedzący tryb życia. W dużym stopniu tak jest, ale równie prawdopodobne jest to, że nietypowe objawy wad stóp. O różnych problemach związanych ze stopami mówi dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf z FootMedica Kliniki Zdrowej Stopy.

„Człowiek, który prowadzi siedzący tryb życia, robi około 6 tysięcy kroków dziennie. Ktoś, kto chodzi dużo, robi około 15 tysięcy. Jeśli masz jakąkolwiek wadę stóp, te kilkanaście tysięcy razy źle stawiasz nogę. Pociąga to za sobą łańcuch reakcji” – wyjaśnia fizjoterapeuta dr Joanna Stodolna-Tukendorf.

6 nietypowych objawów wad stóp

1. Bóle kręgosłupa

 „Kręgosłup jest skomplikowanym i delikatnym narządem. Szybko reaguje na nieodpowiednią amortyzację czy nieprawidłowe ustawienie miednicy. Ponieważ jest połączona bezpośrednio z kręgosłupem, to prowadzi do drażnienia tzw. tkanek miękkich okołokręgosłupowych takich jak więzadła, czy mięśnie, a w efekcie do zaburzenia równowagi napięć mięśniowych. Wtedy z kręgosłupem jest jak z masztem statku, utrzymywanym przez liny. Jeżeli są równomiernie napięte, maszt jest prosty, a jeśli choć jedna stanie się luźna, a inna mocno naciągnięta – cała równowaga masztu jest zachwiana” – tłumaczy ekspertka z FootMedica.

2. Bóle głowy

„Bóle głowy, a nawet tzw. migrena szyjna często spowodowane są napięciem mięśni podpotylicznych wywołanych nawykowym bocznym pochyleniem głowy lub pogłębieniem naturalnych krzywizn kręgosłupa, co może być związane z nieprawidłowym ustawieniem miednicy, a to z kolei – wadami stóp” – objaśnia dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf.

3. Bóle stawu skroniowo-żuchwowego

Niewiele osób przyczyn dolegliwości stawu skroniowo-żuchwowego szukałoby w stopach. „Profesor Brain Rothbart, specjalista w walce z chronicznym bólem, dowiódł w swoich badaniach z 2009 roku zależność pomiędzy nieprawidłową biomechaniką stóp a wadami zgryzu i stawu skroniowo-żuchwowego, które są odpowiedzialne właśnie za pojawianie się napięciowych bólów głowy. Staw skroniowo-żuchwowy jest czynnościowo powiązany z górna częścią kręgosłupa szyjnego, a mięśnie obsługujące go są mięśniami stresowymi (tak jak mięśnie karku!)” – uzasadnia fizjoterapeutka.

4. Bóle kolan

Ludzkie kolano nie jest fizycznie przystosowane na długotrwałe wstrząsy. Wielogodzinne stąpanie po utwardzonych nawierzchniach w obuwiu nie zapewniającym właściwej amortyzacji to przysłowiowy „strzał w kolano”.

„Jeśli dodatkowo praca kolana jest zaburzona przez wadę stóp, uraz czy ból jest tylko kwestią czasu. Nadmierna pronacja, płaskostopie poprzeczne oraz podłużne, paluch koślawy zwany haluksem czy szpotawość tyłostopia – wszystkie te nieprawidłowości mogą powodować zmianę w ustawieniu stopy podczas chodzenia, która będzie rzutować na niewłaściwą pracę stawu kolanowego” – potwierdza dr Joanna Stodolna-Tukendorf z FootMedica.

5. Bóle stawu skokowego

„Staw skokowy jest najbardziej obciążanym stawem naszego organizmu. Nie bez powodu w obrębie stopy i stawu skokowego znajduje się aż 13 mechanizmów amortyzacji! Każde kątowe odchylenie w tej części nogi rzutuje na wszystkie stawy usytuowane wyżej” – wyjaśnia fizjoterapeutka.

6. Zmiany skórne na stopach

„Nawracające zmiany skórne takie jak odciski i modzele, a nawet wrastające paznokcie mogą świadczyć o nieprawidłowej budowie stopy. Powstają w wyniku nadmiernego ucisku elementów kostnych na skórę. Nadmierna pronacja, ścieńczenie wyściółki tłuszczowej stopy czy niewydolność łuku poprzecznego mogą być przyczyną zmian. U podologa możemy je bezpiecznie usunąć, ale warto również zbadać stopy i skorygować wadę. Inaczej będziemy ciągle usuwać objawy, a nie przyczynę” – wyjaśnia dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf
z FootMedica.

Skuteczna terapia

• Badanie stóp

Pierwsze kroki warto skierować w stronę gabinetu fizjoterapeuty lub ortopodologa, który wykona kompleksowe badanie przy użyciu zarówno metod manualnych, jak i specjalistycznego sprzętu podłączonego do komputera.

Podczas badania specjalista sprawdzi, które mięśnie są przykurczone, a które zbyt osłabione. Sprawdza także sposób przetaczania stopy przez pacjenta podczas chodu, a także analizuje rozkład sił nacisku poszczególnych części stóp na podłoże podczas stania i w trakcie chodu. Na podstawie uzyskanych wyników, zaleca odpowiednie postępowanie, np. zestaw ćwiczeń, wkładki ortopedyczne, kinesiotaping.

• Fizjoterapia

W ramach terapii specjalista dobiera odpowiedni zestaw ćwiczeń dopasowany do możliwości pacjenta oraz wady stóp. Zazwyczaj ćwiczenia mają na celu wzmocnienie lub rozluźnienie, przywrócenie prawidłowej długości i elastyczności mięśni stóp i nóg oraz redukcję wady. Mogą to być takie ćwiczenia jak:  Rozszerzanie „rozcapierzanie” palców stóp, czy rozciąganie tylnej części łydki.

• Indywidualne wkładki ortopedyczne

Jeśli okaże się to konieczne, fizjoterapeuta zaleci wykonanie indywidualnych wkładek ortopedycznych. Wkładki ortopedyczne można zrobić w ciągu godziny od badania. Są wykonywane dla każdej stopy oddzielnie. Codziennie noszone, wspomagają i stymulują poszczególne funkcje stopy. Pozwalają odciążyć miejsca pracujące zbyt intensywnie oraz dociążyć te, których pracę należy wzmocnić. Poprawiają amortyzację i co najważniejsze – korygują wadę, a nie jedynie biernie podpierają stopę, jak to się dzieje w przypadku gotowych do kupienia wkładek. Co nie bez znaczenia, są wykonywane z materiałów termoplastycznych, dzięki czemu przy zaobserwowaniu najmniejszych zmian, można je skorygować lub uformować na nowo, aby spełniały swoją funkcję w 100%.

• Kinesiotaping

W przypadku silnych dolegliwości bólowych fizjoterapeuta może zastosować kinesiotaping. Jest to metoda terapii, polegająca na przyklejaniu elastycznych plastrów w celu złagodzenia bólu oraz zmniejszenia obrzęku lub stanu zapalnego.

• Wizyta u podologa

Jeśli dokuczają zmiany na skórze lub paznokciach stóp, warto zwrócić się do podologa. Podczas wykonywania pedicure podologiczanego, specjalista usuwa odciski, modzele, zrogowaciały naskórek, używając specjalistycznych sterylnych narzędzi takich jak skalpel, dłuto lub odpowiednio dobranych frezów. Pedicure podologiczny może trwać nawet 1,5 godziny.

„Stopy są fundamentem narządu ruchu. Powinny być regularnie badane, tak jak w przypadku oczu. Nieprawidłowości w stopach prowadzą do zaburzeń w wyższych partiach ciała. Znając przyczynę bólu specjalista jest w stanie dobrać pacjentowi skuteczną terapię” – podsumowuje dr Joanna Stodolna-Tukendorf z FootMedica.